Het werk gedaan krijgen met onze medewerkers
De Nederlandse arbeidsmarkt staat onder zware druk. Techniek en IT behoren tot de sectoren met de meest schaarse arbeidsmarktcapaciteit. En dat terwijl de vergrijzing versnelt en de beroepsbevolking vrijwel niet meer stijgt, maar het aantal banen wel verder groeit. Dat geldt zowel in Nederland als in Europa.
Instroom van collega’s
Mede door onze werkgevercampagne ‘De energietransitie is onmogelijk, zonder jou’ en extra inspanningen in recruitment hebben we in 2024 een recordaantal nieuwe medewerkers aan kunnen trekken. In 2024 startten ruim 1.500 nieuwe collega's. Opvallend is dat veel zij-instromers hebben gekozen voor werken bij Alliander: mensen met diverse achtergronden willen een bijdrage leveren aan de energietransitie. Deze nieuwe collega's leiden we voor technische functies zelf op. Hierdoor hebben we een sterke groei in monteursinstroom gerealiseerd: 162 (2023: 75).
In 2024 startten ruim 1.500 nieuwe collega's.
Om bij zo'n snelle groei productief en verbonden te blijven, zijn twee dingen belangrijk: ons absorptievermogen en ons adoptievermogen. Ons absorptievermogen gaat over de mate waarin we in staat zijn onze nieuwe collega's snel productief te krijgen. Adoptievermogen heeft betrekking op het in staat zijn veranderingen tot waarde te laten komen. Zoals innovaties om het werk te versnellen. Dat begint al voor de start van de eerste werkdag met de onboardingsactiviteiten en heeft daarnaast alles te maken met de onboarding in het organisatieonderdeel en in het dagelijks werk. Adoptievermogen heeft betrekking op het in staat zijn veranderingen tot waarde te laten komen. Zoals innovaties om het werk te versnellen. Daar zijn we als Alliander elke dag mee bezig. Zo hebben we afgelopen jaar het onboardingsprogramma verbeterd: Join the Grid is uitgebreid en de onboardingsdag verder geoptimaliseerd.
Aangezien we voorzien dat de krapte op de arbeidsmarkt de komende jaren nog verder toeneemt, hebben we in 2024 ingezet op verbeteringen die op de langere termijn waarde zullen creëren. Zo heeft de organisatie stappen gezet om tweetalig te worden. Verder zijn er loopbaanpaden voor techniek uitgerold, waarbinnen regie wordt gevoerd op doorstroom om collega's meer perspectief te geven en langer te behouden.
Join the grid, onboarding game, onboardingsdagen
Alliander heeft een centraal onboardingsprogramma voor nieuwe medewerkers. Dit programma bestaat uit een online gedeelte met e-learnings 'Join the grid'. Een belangrijk offline-onderdeel van de centrale onboarding is de introductiedag in Duiven. In september is de nieuwe interactieve game 'Time is now' onderdeel geworden van de onboardingsdag. Tot slot hebben verschillende organisatieonderdelen hun onboarding verbeterd met behulp van een toolbox en de Community of Practice Onboarding.
Samenwerking in de sector en de keten
Er vindt in het kader van arbeidsmarktproblematiek nauwe samenwerking plaats met de andere netbeheerders. Verder zetten we in op meer samenwerking met aannemers en andere ketenpartners. Waar mogelijk kiest Alliander in de ontwikkeling van gezamenlijke initiatieven voor een voortrekkersrol. Enkele voorbeelden:
Arbeidsmatchplatform
Om meer mensen uit andere sectoren de techniek in te helpen, gaan we kandidaten meer matchen op hun vaardigheden en minder op diploma's. Zeven bedrijven die actief zijn in de energietransitie hebben zich hiervoor verenigd in het Arbeidsmatchplatform. Het platform is in 2024 uitgebreid met nieuwe partners, onder meer uit de installatietechniek, en uitgerold naar enkele nieuwe regio's. Partners hebben inmiddels tientallen kandidaten naar elkaar doorverwezen om ze te behouden voor de energietransitie. Daarnaast wordt het platform steeds meer erkend, zoals blijkt uit gestarte samenwerkingen met onder meer WENB, Goldschmeding Foundation, Economic Board Arnhem/Nijmegen en de Erasmus Universiteit Rotterdam en de universiteit van Tilburg.
Ecosystemen
We bouwen aan regionale ‘ecosystemen’ om samen met regionale partners – zoals aannemers, overheden, onderwijs en UWV – te groeien in technische arbeidscapaciteit. Het eerste ecosysteem, Infra Groot Amsterdam (IGA), heeft samen met sectorpartners carrièrepaden inzichtelijk gemaakt en IGA is in 2024 verder uitgebouwd. Dit heeft geresulteerd in een concreet samenwerkingsmodel dat optimaal gebruikmaakt van beschikbare middelen voor werving en opleiding van technici in de regio Groot Amsterdam.
In de regio Arnhem-Nijmegen hebben we eveneens een ecosysteem opgezet. Vanuit de doelstellingen uit het Human Capital Akkoord over omscholen naar kansrijke beroepen in de energiesector en het activeren van onbenut arbeidspotentieel, hebben we in combinatie met het Arbeidsmatchplatform een samenwerking opgezet om regionale kandidaten naar de energietransitie te bewegen. Daarnaast hebben we in deze regio de strategische koers van het samenwerkingsverband Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise (SEECE) in lijn gebracht met de opgave van Alliander.
We bouwen aan regionale ‘ecosystemen’ om samen met regionale partners te groeien in technische arbeidscapaciteit.
Gezamenlijke arbeidsmarktagenda voor de sector
In navolging van de Nationale Uitvoeringsagenda Netbeheerders (NUA) is er onder leiding van Alliander in 2024 een sectorale arbeidsmarktagenda opgesteld met de volgende onderwerpen:
Opzetten van een sectoraal voorschakelprogramma voor statushouders.
Optimaal gebruikmaken van alle beschikbare opleidingscapaciteit van zowel netbeheerders als ketenpartners.
Opzetten en implementeren van sectorale loopbaanpaden voor de technische uitvoerende capaciteit (elektra en gas) en digitalisering.
Actief inzetten op de lobby door WENB via aanvalsplan techniek, ondersteund door Netbeheer Nederland op de onderwerpen stimulans studiekeuze, vakkrachtenregeling en verruimen kennismigrantenregeling inclusief huisvesting.
Vakkrachtenregeling
We hebben ons vanuit Netbeheer Nederland als werkgeversverenigingen WENB en VNO-NCW richting de Tweede Kamer hard gemaakt voor een vakkrachtenregeling die extra ruimte geeft om specifieke vakkrachten van buiten Europa in de energietransitie te laten werken. Een doelgroep die we als sector in de toekomst nodig hebben om voldoende werk te kunnen maken. Ondanks veel politieke steun is dit voorstel vooralsnog niet door de minister overgenomen. Helaas zijn er tegelijkertijd geen alternatieven aangedragen. Wel is het ons gelukt om onze sector zich achter het Deltaplan Arbeidsmigratie te laten scharen. Een plan dat ook staat voor vakkrachten van buiten Europa voor specifieke functies in de zorg en energietransitie, dit voor tijdelijke duur toestaat en waakt voor onder meer goede huisvesting.