Terugblik van de Ondernemingsraad

De OR heeft de in 2022 geformuleerde visie en speerpunten in 2024 verder uitgewerkt en concreet gemaakt. De speerpunten gaan over de balans tussen zeggenschap en medezeggenschap, tussen topwerkgever en topwerknemer en tussen maakbaarheid en weerbaarheid. En hoe deze speerpunten de OR helpen zicht te houden op ons bedrijf dat zo enorm snel groeit in aantal medewerkers en met een verscherpte rol van digitalisering om de steeds grotere maatschappelijke opgave in de energietransitie aan te kunnen.
De ondernemingsraad levert een bijdrage aan Alliander door de belangen van de medewerkers en van de organisatie in te brengen in het overleg met het bestuur en management van Alliander. In 2024 voerden we maandelijks overleg met de RvB. Hiernaast heeft de OR met de verantwoordelijke deskundigen verdiepende overleggen gevoerd over onder andere de strategie, financiën, HR, Arbodienst en Duurzame Inzetbaarheid. 
Met de ExCo-leden werden informele overleggen gevoerd over de groei van Alliander en met de RvC is een open discussie gevoerd over de thema’s veiligheid en AI (Kunstmatige Intelligentie). 

Maakbaarheid: alles wat het werkpakket van Alliander beïnvloedt

De OR heeft in overleggen met de bestuurder een goed inzicht verkregen in de strategie, de financiële situatie van Alliander en de wijze waarop Alliander communiceert met ‘Den Haag’.
Afgelopen jaar hebben we, op basis van de strategische agenda en in verschillende sessies met de ExCo-leden, het thema snelle organisatiegroei in relatie tot Maakbaarheid regelmatig besproken. Maakbaarheid is gericht op bouwen, bouwen, bouwen, op het beter en flexibeler benutten van de netten en op het verbeteren van de communicatie met de klant. Voor de OR is het vooral van belang om inzicht te hebben op wat de maakbaarheidsopgave is, of deze opgave behapbaar is, of de plannen van Alliander daar voldoende op zijn afgestemd, hoe Alliander er nu voorstaat en wat de impact is op de organisatie en de medewerkers. Zo zijn we naar aanleiding van de werkweek in september, waarin alle directeuren de strategische meerjarenplannen hebben gedeeld, door de bestuurder meegenomen in het integrale businessplan van Alliander en de stappen die worden gezet in de aansturing via de ketens. We blijven in de onderdeelcommissies scherp en kritisch de uitwerking van de businessplannen van de individuele organisatieonderdelen volgen. Daarnaast is de verkoop van Kenter afgerond. Een ontwikkeling waar we als OR nauw bij betrokken waren en positief over hebben geadviseerd. 

Topwerkgever: aansturing van en randvoorwaarden voor de organisatie 

Congestieproblemen hebben veel effect op hoe onze medewerkers hun werk moeten doen. Steeds vaker leidt dit tot onveilige situaties voor onze medewerkers, in het veld, maar ook online. Dit jaar heeft Alliander veiligheidstrede 4 bereikt, maar in de praktijk loopt het aantal ongevallen met verzuim op. Als OR vinden we dit onacceptabel en blijven we hameren op het belang van het houden van een toolkit Veiligheid bij de diverse werkoverleggen. Om de groei van het aantal medewerkers mogelijk te maken is het noodzakelijk dat alle HR-processen efficiënter verlopen. De OR heeft daarom veel energie gestoken in de HR-projecten, waaronder een eenvoudiger functiehuis, een effectiever prestatiemanagement en een transparantere beloningssystematiek en de samenhang tussen deze instrumenten en implementatie ervan. Zo is er al bij de instemming van performancemanagement door de OR aandacht gevraagd voor de grote impact ervan en is de koppeling gelegd naar het OR-speerpunt ‘van werkdruk naar werkplezier’. 

Ook over andere onderwerpen heeft de OR in co-creatie meegewerkt en adviseert hij over de modernisering van het mobiliteitsbeleid om met andere modaliteiten de verduurzaming van Alliander verder vorm te gaan geven.   

Topwerknemer: bijdragen aan de Alliander-opgave en persoonlijk leiderschap 

Ondanks pensionering en de krappe arbeidsmarkt is in 2024 het aantal medewerkers fors gegroeid. Dat heeft zich afgelopen jaar in nog sneller tempo doorgezet. Hierdoor is circa de helft van de medewerkers nog maar één of twee jaar werkzaam in de huidige functie. Dit vergt meer aandacht voor de onderwerpen onboarding, training en begeleiding en dat legt weer extra druk op de huidige medewerkers. Alliander vraagt de medewerkers om proactief bij te dragen aan de Alliander-opgave, aan het veranderen van de cultuur en om hun persoonlijke leiderschap verder te ontwikkelen. Als medezeggenschap denken we mee om dit in goede banen te leiden. Voorbeeld hiervan is het OR-onderzoek uit 2023 naar behoud van medewerkers, waarvan de resultaten zijn ingebracht in de ontwikkeling van de bovengenoemde HR-tools in 2024. De OR zal scherp de verdere implementatie hiervan in 2025 volgen, waaronder Mijn Energieplan en People Review.     
Onderhandelingen over arbeidsvoorwaarden vinden plaats tussen de werkgever en de vakbonden. Maar als medezeggenschap hebben we hier invloed op uitgeoefend door beide partijen inzicht te geven over wat er leeft in de organisatie en wat voor eisen medewerkers stellen aan moderne arbeidvoorwaarden. De OR heeft directe invloed op de totstandkoming van arbeidvoorwaarden in bedrijfsregelingen. Zo heeft de OR invloed uitgeoefend op maatregelen die de koopkracht van medewerkers versterken. 

Weerbaarheid: van werkdruk naar werkplezier en de mentale weerbaarheid van medewerkers

Thuiswerken is inmiddels voor velen de norm. Dat leidt samen met de grote groei van de organisatie in verschillende teams tot een vermindering van de sociale cohesie en mogelijk tot een grotere afstand tussen werknemer en Alliander. De OR pleit daarom onder meer voor het stimuleren van activiteiten door Alliander en personeelsvereniging, om het teamgevoel en het Alliander-gevoel te stimuleren.  De hoge werkdruk die medewerkers kunnen ervaren is een zorg voor de OR en daarmee een onderwerp dat geregeld op tafel komt in de gesprekken met de bestuurder. De OR heeft het kaderdocument aangaande reorganisaties uitgebreid, waarmee we bij iedere voorgenomen grote verandering expliciete aandacht vragen voor wat de impact van de verandering is op de werkdruk en het werkplezier van de medewerkers die het betreft. Het thema sociale veiligheid blijft belangrijk voor de OR. Het bespreekbaar maken hiervan en houden is uitermate belangrijk in een snel in aantal groeiend en steeds diverser wordend Alliander. De basis om goed je werk te kunnen doen is dat je je geaccepteerd voelt zoals je bent en dat je je veilig voelt in de omgang met leidinggevenden, collega’s, leveranciers of klanten.   
Doordat meer verantwoordelijkheden worden geplaatst bij de organisatieonderdelen is het nodig dat op het niveau van de directies van de organisatieonderdelen de medezeggenschap wordt versterkt. Medezeggenschap is immers alleen effectief als het de zeggenschap volgt. Dit kan helpen bij het goed bespreekbaar maken bij de directeuren van wat er leeft bij onze medewerkers. 

Het thema ‘behoud’ (ook van nieuwe medewerkers) blijft in 2025 onze aandacht houden als medezeggenschap. Zeker in een onstabiele wereld waarin medewerkers groot belang hechten aan een prettige, veilige en stabiele werkomgeving, waarin ze optimaal kunnen presteren en zich goed kunnen ontwikkelen. De ondernemingsraad blijft zich daarvoor inspannen.

Namens de OR Alliander,
Nico Büskens