EU-taxonomie

Alliander voert de afspraken over het nationaal klimaatbeleid uit. Dit betekent dat al onze activiteiten moeten bijdragen aan de (inter)nationale klimaatdoelen. De verwachting is dat de verdeling van OpEx, CapEx en omzetontwikkeling in toenemende mate de realisatie van deze doelen reflecteert.  

Introductie

Om de doelstellingen van het Parijs Akkoord in 2050 te realiseren, heeft de Europese Unie als onderdeel van de Green Deal in 2018 het EU-actieplan opgesteld om de Europese economie te verduurzamen. De drie belangrijkste doelen van het EU-actieplan zijn:  

• Kapitaalstromen heroriënteren naar een duurzamere economie

• Duurzaamheid tot vast onderdeel van risicomanagement maken

• Transparantie en langetermijndenken stimuleren

Vervolgens is de EU-taxonomie vastgesteld. Dit is een classificatiesysteem om aan te tonen of geldstromen zich richten op ecologisch duurzame bedrijfsactiviteiten. Onder de EU Taxonomy Regulation (EU) 2020/852 rapporteren bedrijven over bedrijfsactiviteiten die ecologisch duurzaam zijn drie financiële indicatoren (Omzet, CapEx en OpEx). De EU-taxonomie kent zes milieudoelstellingen:  

• Mitigatie van klimaatverandering

• Adaptatie aan klimaatverandering

• Het duurzaam gebruik en de bescherming van water en mariene hulpbronnen

• De transitie naar een circulaire economie

• De preventie en bestrijding van verontreiniging

• De bescherming en het herstel van de biodiversiteit en ecosystemen

De bedrijfsactiviteiten van Alliander moeten worden getoetst aan de EU-taxonomie om op basis van de definitie vast te stellen of ze in aanmerking komen als klimaatgerelateerde bedrijfsactiviteiten (eligible zijn). Voor de klimaatgerelateerde bedrijfsactiviteiten moet worden bepaald of ze voldoen aan de criteria voor substantiële bijdrage (substantial contribution) aan de milieudoelstellingen én of ze voldoen aan de criteria om geen ernstige afbreuk te doen (do no significant harm) aan de andere vijf milieudoelstellingen. Op bedrijfsniveau moet worden bepaald of Alliander voldoet aan de minimumgaranties (minimum Safeguards) met betrekking tot mensenrechten, corruptie, belasting en eerlijke competitie. Wanneer voldaan wordt aan de hiervoor genoemde voorwaarden kwalificeren deze bedrijfsactiviteiten zich als ecologisch duurzaam (aligned) onder de EU-taxonomie.  

Bedrijfsactiviteiten die in aanmerking komen voor de EU-taxonomie 

De EU-taxonomie (Climate Delegated Act 2021/2139) schrijft voor welke bedrijfsactiviteiten klimaatgerelateerd zijn en daarmee in aanmerking komen voor de EU-taxonomie. Onder de milieudoelstelling ‘mitigatie van klimaatverandering’ vallen bedrijfsactiviteiten van Alliander: ‘Transmissie en distributie van elektriciteit’ (code 4.9) en ‘Distributie van stadsverwarming en -koeling’ (code 4.15). Ook wordt gerapporteerd over de bedrijfsactiviteiten 'Vervoer met motorfietsen, personenauto’s en lichte bedrijfsvoertuigen' (code 6.5) en 'Verwerving en eigendom van gebouwen' (code 7.7); ze genereren weliswaar geen omzet maar als ondersteunende bedrijfsactiviteiten dragen ze wel bij aan de duurzame doelstellingen van Alliander.  

Alliander kent geen bedrijfsactiviteiten die zich richten op de vijf overige milieudoelstellingen zoals bepaald onder de Environmental Delegated Act 2023/2486. De klimaatgerelateerde bedrijfsactiviteiten zijn dus beoordeeld vanuit de doelstelling 'klimaatmitigatie' en kennen geen overlap met andere bedrijfsactiviteiten zodat er geen sprake is van dubbeltelling in de gerapporteerde cijfers. ‘Transmissie en distributie van elektriciteit’ is onder de EU-taxonomie een ecologisch duurzame bedrijfsactiviteit. De infrastructuur voor elektriciteitsdistributie is onderdeel van het Europese elektriciteitsnetwerk en daarmee voldoet deze faciliterende bedrijfsactiviteit aan het belangrijkste criterium inzake de substantiële bijdrage.  

Aanvullend wordt gesteld dat directe verbindingen tussen het netwerk en productie-eenheden van derden met een hogere emissie dan 100 gram CO₂ per kWh niet voldoen aan de criteria. Eveneens zijn de niet-slimme energiemeters uitgesloten. De financiële waarde van deze activiteiten is daarom op een aparte regel opgenomen. Distributie van elektriciteit voldoet aan de criteria om 'Geen ernstige afbreuk te doen' (GEAD) aan de overige milieudoelstellingen; er is een klimaatimpact-assessment uitgevoerd in het kader van klimaat adaptatie, en er wordt voldaan aan de criteria met betrekking tot circulariteit, preventie van verontreiniging en biodiversiteit.  

Klimaatgerelateerde maar ecologisch niet duurzame bedrijfsactiviteiten

Voor distributie van warmte wordt voldaan aan de criteria voor substantiële bijdrage (de gedistribueerde warmte is voor meer dan 50% restwarmte) maar niet aan de GEAD-criteria. Zo is nog geen klimaatimpact-assessment specifiek voor de warmtenetten uitgevoerd. Er kan ook nog niet worden aangetoond dat is voldaan aan de GEAD-criteria voor de mariene milieudoelstelling en voor de preventie van verontreiniging. Bij vervoer met motorfietsen, personenauto's en lichte bedrijfsvoertuigen voldoet een deel van de personenauto’s aan de emissie-eis van maximaal 50 gram CO₂ per kilometer zoals de criteria voor substantiële bijdrage voorschrijven. De leasemaatschappijen beschikken nog niet over informatie om te bepalen of deze voertuigen voldoen aan de GEAD-criteria voor de overige milieudoelstellingen.  

Minimumgaranties

Binnen Alliander is gestart met het creëren van bewustwording en het opstellen van risicoanalyse op het onderdeel schending van arbeids- en mensenrechten in de keten.  

Met collega-netbeheerders en met leveranciers in de keten is gecommuniceerd over de invoering van CSRD en de acties om de mensenrechten in de keten meer inzichtelijk te maken en te waarborgen. Voor componenten die uit vele onderdelen zijn samengesteld is het soms moeilijk een duidelijk beeld over de gehele keten te krijgen. Anderzijds zijn leveranciers vaak grote Europese ondernemingen die ook invulling dienen te geven aan de wetgeving op het gebied van mensenrechten. De invoering van Human Rights Due Dilligence in de inkoopketen is een continu proces om over de gehele keten de bewaking van mensenrechten conform internationale wetgeving te organiseren en waar nodig maatregelen te nemen om schendingen te herstellen en voorkomen. Door bewustwording te creëren en een risicoanalyse op te stellen, zet Alliander eerste stappen om op termijn te voldoen aan de gepaste zorgvuldigheid op het gebied van arbeids- en mensenrechten zoals vereist onder de Minimumgaranties van de EU-taxonomie.  

Voor verwerving en eigendom van gebouwen is bepaald op welke locaties is geïnvesteerd in nieuwbouw of renovatie. Voor deze projecten is bepaald dat voldaan wordt aan de substantiële bijdragecriteria met betrekking tot energie-efficiency. Voor deze bedrijfsactiviteit is in 2024 nog geen klimaatimpact-assessment uitgevoerd om te bepalen welke maatregelen genomen moeten worden voor klimaatadaptatie. En voor de overige milieudoelstellingen zijn de gegevens niet beschikbaar om te bepalen of ze voldoen aan de GEAD-criteria. Doordat bovengenoemde bedrijfsactiviteiten niet voldoen aan de GEAD-criteria kunnen ze niet aangemerkt worden als ecologisch duurzaam. Bedrijfsactiviteiten die niet in aanmerking komen voor de EU-taxonomie Distributie aardgas en overige (ondersteunende) bedrijfsactiviteiten zijn onder de EU-taxonomie geen klimaatgerelateerde bedrijfsactiviteiten en komen daarom niet in aanmerking voor de EU-taxonomie. 

Financiële informatie

De omzet onder de EU-taxonomie (Disclosure Delegated Act 2021/4987) sluit aan op de IFRS-verslaggevingsstandaarden en is gelijk aan de netto-omzet zoals opgenomen in de jaarrekening onder noot 21. Op basis van de verkoopadministratie is de omzet gespecificeerd naar de verschillende bedrijfsactiviteiten van Alliander. In de tabel is per bedrijfsactiviteit aangegeven hoe deze is geclassificeerd voor de EU-taxonomie. De CapEx betreft de investeringen in materiële vaste activa (noot 3), de investeringen in immateriële vaste activa (noot 4) en de toevoegingen aan het gebruiksrecht vaste activa (noot 3). De investeringen behorende tot de activa ‘aangehouden voor verkoop’ zijn geen onderdeel van deze CapEx. Van de totale investeringen is bepaald welk deel betrekking heeft op klimaatgerelateerde bedrijfsactiviteiten, door per activagroep te bepalen met welke economische activiteit deze samenhangt en in hoeverre deze activiteit genoemd is in de EU-taxonomie. De OpEx onder de EU-taxonomie wordt gedefinieerd als de niet-geactiveerde directe kosten die betrekking hebben op de instandhouding van activa. Alliander heeft op basis van deze definitie alleen de kosten van onderhoud en storingen geclassificeerd als operationele uitgaven onder de EU-taxonomie. Van deze onderhouds- en storingskosten is vanuit de onderliggende werkorder- en projectadministratie bepaald welk deel betrekking heeft op de klimaatgerelateerde bedrijfsactiviteiten.  

Activiteiten in verband met kernenergie en fossiel gas