Ontwikkelen van infrastructuur voor warmte en duurzame gassen
Publieke warmtenetten zorgen voor een optimale inzet van duurzame bronnen tegen de laagste maatschappelijke kosten en met transparante prijzen voor afnemers. Met Firan stimuleren we de ontwikkeling van nieuwe lokale warmtebronnen en de verdere verduurzaming van het net. Het collectieve systeem ontsluit het volledige potentieel van lokaal beschikbare bronnen, zoals aquathermie, restwarmte van datacenters en geothermie. In 2024 werkten we via dochteronderneming Firan in verschillende gemeenten aan de aanleg en uitbreiding van warmtenetten. Zo is in de Amsterdamse wijk Middenmeer een warmtenet met restwarmte van een nabijgelegen datacenter in ontwikkeling. Hiervoor hebben de gemeente Amsterdam, buurtcoöperatie MeerEnergie en Firan in 2024 een samenwerkingsovereenkomst gesloten. In het Nijmeegse stadsdeel Dukenburg ontwikkelt Firan samen met lokale partners inmiddels de eerste fase van het warmtenet voor de wijken Zwanenveld en Lankforst-Noord, dat gebruikt maakt van restwarmte.
Het Gelders Warmte Infra Bedrijf (GWIB), dat de provincie Gelderland, Firan en Oost NL in 2023 hebben opgericht, ondersteunt gemeenten bij de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van publieke warmtenetten. Samen met gemeenten is Firan sinds 2024 aan de slag met warmtenetten in onder meer Zutphen en Apeldoorn.
Duurzame gassen
Waterstof
In 2024 heeft Alliander een visie ontwikkeld op het ontsluiten van de regionale industrie in een aantal focusgebieden waar meerdere mogelijke klanten op relatief korte afstand van elkaar te ontsluiten zouden zijn. Dit geeft ons een beeld waar mogelijke (lokale) productie en afname van waterstof zich zullen concentreren en er dus vraag naar waterstof-infrastructuur zal ontstaan. In de sector wordt deze visie ingebracht in de overleggen met het Rijk. De kennis die is opgedaan in de praktijkprojecten in Delft, Oosterwolde en Lochem wordt ingezet voor het aanbesteden van de eerste industriële waterstofnetten die Firan wil laten aanleggen in Deventer en het havengebied van Amsterdam.
Alliander werkt nauw samen met Port of Amsterdam aan een regionaal waterstofnet in de haven van Amsterdam (H2avennet). In 2024 is Firan samen met ondernemersvereniging Zaanstad Maakstad een verkenning gestart naar de mogelijkheden voor een waterstofnetwerk voor de Zaanse industrie. Firan is verder aan de slag met een waterstofoplossing voor ondernemingen en bedrijventerreinen in Deventer en omgeving.
Groen gas
In 2024 is er door 31 groen gas invoeders 82,3 miljoen m3 groen gas ingevoed in het netwerk van Liander. Landelijk werd er ruim 294 miljoen m3 aan groen gas ingevoed. Hiermee blijft de groei van groen gas invoeding lineair. De gewenste groei zien we nog niet terug, voornamelijk door een benuttingsgraad van 54% van de gecontracteerde capaciteit terwijl die de afgelopen jaren rond de 60% lag. Daarnaast zijn er wederom weer veel inbedrijfstellingen uitgesteld waardoor er slechts vier van de verwachte elf invoeders bij zijn gekomen in 2024.
Blijvende stimulering vanuit de gestegen SDE-subsidie voor groen gas en de aangekondigde bijmengverplichting is nodig om de ambities in het Klimaatakkoord te halen. De groei aan verkenningen in 2023 werd echter niet vastgehouden in 2024. De overheid ziet dat de groei van groen gas moeilijk te realiseren is en heeft de ambitie binnen de bijmengverplichting teruggeschroefd van 1,6 naar 1,1 miljard m3 per jaar. In 2024 heeft Alliander 12 nieuwe opdrachten gekregen voor het aansluiten van nieuwe groengasinvoeders.
Netkoppelingen
Ter voorbereiding van de verwachte groei heeft Liander in 2024 beleid geïnitieerd om proactief netten te gaan koppelen op het hogedruknetwerk van 8 bar. Zo creëren we ruimte in gebieden waar veel potentie voor groengasinvoeding is. Daarnaast hebben we samen met partners een nieuw project gestart voor het realiseren van een groengasbooster in Almere, die overschotten aan groen gas van het 8-barnetwerk van Liander over gaat brengen naar het regionale transportnet van GTS. Hierdoor kan de groengasinvoeding in Flevoland verder groeien.