Vraag reduceren
De energietransitie is een complexe systeemverandering. Om in 2050 een duurzaam energiesysteem te hebben is meer nodig dan het vervangen van fossiele brandstoffen door duurzame opwek. Onder oplossingen verstaan we niet alleen het realiseren van een nieuwe aansluiting of een verzwaring door het net uit te breiden en te verzwaren. We bedoelen daarnaast oplossingen die ervoor zorgen dat we als samenleving minder energie nodig hebben (bijvoorbeeld door te isoleren) of de vraag naar energie beter over de dag kunnen verspreiden. We helpen klanten om passende keuzes te maken om minder energie te gebruiken. Dat doen we door samen met gemeenten tot op wijkniveau uit te werken welke duurzame energieoplossing en energiedrager het meest efficiënt is en wanneer deze beschikbaar is. We moedigen klanten aan om energiebewust te zijn en hun huizen goed te isoleren.
Energieplanologie
Energie en energie-infrastructuur blijven schaars. Dat zit met name in de beschikbaarheid van ruimte en de beschikbaarheid van mensen om het nieuwe energiesysteem te realiseren. Niet alles kan overal en niet alles kan tegelijk. Zeker niet als we maatschappelijke kosten zo laag mogelijk willen houden. Om onnodige investeringen te voorkomen, dient energie-infrastructuur integraal onderdeel te worden van de economische, maatschappelijke en ruimtelijke ontwikkeling en inrichting van Nederland. We noemen dit energieplanologie. We werken daarom samen met gemeenten en overheden aan het inzichtelijk maken van economische en maatschappelijke ontwikkelingen en het maken van structurerende keuzes die hierbij passen. Hiertoe hebben gemeenten een voorstel van Liander ontvangen voor welke wijken welke warmteoplossing het beste kan worden toegepast en wanneer dit gerealiseerd zou kunnen worden. Ook zijn in alle provincies gezamenlijke energievisies opgeleverd, waarin keuzes zijn gemaakt over economische, energetische en ruimtelijke ontwikkelingen (denk aan bedrijventerreinen) en energiedragerkeuzes (waar komt wel of geen waterstof, waar komt wel of geen warmte-infrastructuur). Zo bieden we tijdig duidelijkheid aan overheden, consumenten en het bedrijfsleven welke uitbreidingen en oplossingen waar en wanneer komen.
BalansWijk
De BalansWijk is een wijk waarin onderzocht wordt hoe je woningbouwprojecten kunt versnellen, ondanks de drukte op het elektriciteitsnet. Met de BalansWijk willen we een bijdrage leveren aan het ontwerpen van een wijk waar het verbruik én het opwekken van elektriciteit met elkaar in balans komen. Dan is netuitbreiding niet (meer) nodig. Alliander presenteerde in juli een eerste schets van een BalansWijk. Essentieel is dat elektrische apparaten zoals laadpalen en warmtepompen stuurbaar zijn om vraagpieken te voorkomen. Er wordt momenteel een pilot uitgevoerd waarbij een tussenpartij apparaten aanstuurt op basis van stuursignalen van de netbeheerder. Alhoewel een volledig autonome woonwijk nog ver weg is, zien we dat bouwers nu al met onze ontwerpprincipes aan de slag gaan om woningen te bouwen met een lagere capaciteitsbehoefte. Dit is hard nodig, omdat netcongestie steeds meer een bedreiging vormt voor de woningbouw.
Netbewust bouwen
De toenemende vraag naar elektriciteit vormt een uitdaging voor de woningbouwsector. De provincie Utrecht heeft samen met de provincie Gelderland, de netwerkbedrijven Stedin, Alliander en Enexis, Netbeheer Nederland, Bouwend Nederland, NEPROM, Techniek Nederland en TKI Urban Energy ontwerpprincipes opgesteld voor netbewust bouwen. Dat houdt in dat er bij de nieuwbouw op wordt gelet dat de totale belasting op het net zo laag mogelijk gehouden wordt, dat de belasting gelijkmatig over de dag wordt verspreid en dat die belasting in zekere mate stuurbaar is. Onderdeel van de principes zijn onder meer het beperken van de warmtevraag, lokale opwek en opslag.