Zakelijk gedrag (G1)

Alliander onderschrijft het belang van behoorlijk bestuur en fatsoenlijk zakelijk gedrag. We maken onze keuzes in het belang van al onze belanghebbenden (stakeholders). Daarbij handelen we vanuit onze missie, kernwaarden en gedragscode en voldoen we aan relevante en verplichte gedragscodes. 

Impacts, risico’s en kansen 

• Positieve impact – Een goede bedrijfscultuur bevordert het welzijn en de motivatie van medewerkers. 

• Positieve impact – Een bekende en actieve klokkenluidersregeling bevordert een transparante bedrijfsvoering, wat leidt tot het voorkomen van misstanden. 

• Potentiële negatieve impact – Mogelijke corruptie- en omkopingsincidenten dragen negatief bij aan de transparante en eerlijke industrie.

• Risico – Een slechte bedrijfscultuur kan resulteren in mogelijke misstanden, wat leidt tot reputatieschade en hogere kosten. 

Beleid en aanpak

Bij Alliander worden we als bedrijf en als individuen dagelijks geconfronteerd met financiële, technische, commerciële en ethische uitdagingen. Met ons beleid voor goed zakelijk gedrag, dat is vastgelegd in de Alliander Gedragscode, streven we naar een gezonde bedrijfscultuur met een hoog niveau van integriteit. We begeleiden onze medewerkers in het verwachte gedrag bij Alliander en in de interacties met belanghebbenden. Een goede bedrijfscultuur heeft een positieve impact op het welzijn en de motivatie van medewerkers en verlaagt het risico op misstanden die mogelijk leiden tot reputatieschade en hogere kosten voor Alliander.

Governance op zakelijk gedrag 

De verantwoordelijkheden rond zakelijk gedrag zijn conform de Alliander-governance georganiseerd. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het definiëren en waarborgen van het gewenste zakelijk gedrag binnen de onderneming en de Raad van Commissarissen houdt toezicht. De afdeling Internal Audit is verantwoordelijk voor de opvolging van meldingen en incidenten van schendingen van niet toegestaan gedrag. De afdeling opereert onafhankelijk en objectief. In de Alliander Gedragscode is onder verantwoordelijkheid van de Chief HR Officer (CHRO) vastgelegd hoe we omgaan met zakenpartners, zakelijke en privébelangen, bedrijfseigendommen, bedrijfsinformatie, veiligheid en omgangsvormen binnen Alliander. Evaluatie van de bedrijfscultuur vindt ten minste eenmaal per jaar plaats.
In 2024 kwam Alliander in een paar situaties van herevaluaties van reeds afgesloten overeenkomsten. De oorspronkelijke contracten zijn afgesloten na een Europees Aanbestedingstraject. Alliander zag zich genoodzaakt om aanpassingen van de contracten door te voeren vanwege maatschappelijke impact. Risico’s hierop zijn gemitigeerd.

De Alliander Gedragscode vormt de basis voor een sociaal veilige organisatie en werkomgeving voor onze medewerkers. Deze gedragscode heeft ondersteuning vanuit aanvullend beleid, zoals het screeningsbeleid. Op basis van het risiconiveau van bepaalde functies hebben we het screeningsniveau vastgesteld en maatregelen genomen om de betrouwbaarheid van potentiële medewerkers te kunnen toetsen. Daarnaast hebben we in 2024 ook herscreening geïntroduceerd voor de meest risicovolle functies, hiermee worden ook bestaande medewerkers op bepaalde functies periodiek gescreend. Andere voorbeelden van ondersteunend beleid zijn het onboardings- en Spreek-je-uit-beleid. 
We hebben procedures en maatregelen gedefinieerd om naleving van de gedragscode en aanvullend beleid te monitoren, en schendingen te onderzoeken en zo nodig te sanctioneren. Deze procedures en maatregelen zijn te vinden in de Regeling vertrouwenspersonen en Onderzoeksprotocol. Deze en andere relevante documenten hebben we online toegankelijk gemaakt en brengen we via verplichte e-learnings en interne blogs regelmatig onder de aandacht. Zo zorgen we ervoor dat medewerkers zich bewust zijn van ons beleid en hiernaar handelen in hun dagelijkse werkzaamheden. 

Bescherming van klokkenluiders 

Om misstanden veilig te kunnen melden, kent Alliander een klokkenluidersregeling. Hiermee bevorderen we een transparante bedrijfsvoering en kunnen we misstanden voorkomen. De klokkenluidersregeling is gebaseerd op de geldende wet- en regelgeving en staat open voor eigen medewerkers en externe betrokkenen. De procedure biedt een melder de mogelijkheid een constatering of een vermoeden van fraude, misleiding of een andere onregelmatigheid bij het Fraudemeldpunt van Alliander of extern bij een onafhankelijke derde te melden. Bij een melding onder de Klokkenluidersregeling is de melder beschermd.  Meldingen worden conform het onderzoeksprotocol opgevolgd. Zo waarborgen we enerzijds een onafhankelijke en betrouwbare behandeling en voorkomen we anderzijds het risico op oneigenlijk gebruik met mogelijk reputatieschade als gevolg. 

Corruptie en omkoping 

Van leveranciers en medewerkers verwachten we dat ze zich niet inlaten met omkoping of smeergeld, en dat ze terughoudend zijn in het geven en ontvangen van relatiegeschenken. Het beleid, dat is vastgelegd in de gedragscodes voor medewerkers en leveranciers, is erop gericht om corruptie en omkoping te voorkomen en medewerkers hiertegen te wapenen. Voor alle functies binnen Alliander is de risicoklasse bepaald (1 - 3) en per risicoklasse zijn de screeningsmaatregelen vastgesteld. Screening vindt plaats bij in- en doorstroom, zowel van interne als ingehuurde medewerkers.
Alle medewerkers worden jaarlijks uitgenodigd om deel te nemen aan de e-learining Integriteit waarin hun kennis van de gedragscode getoetst wordt. Ze krijgen aan de hand van praktijkvoorbeelden dilemma’s voorgelegd voor meer bewustwording rondom integriteit. Het management wordt geïnformeerd over het deelnamepercentage. Alliander heeft geen specifiek opleidingsprogramma dat preventie van corruptie en omkoping betreft.  Er zijn geen aparte learnings voor medewerkers met een hoogrisicofunctie. Corruptie- en omkopingsincidenten dragen negatief bij aan transparantie en eerlijk zaken doen. Daarbij kunnen dergelijke incidenten leiden tot reputatieschade en schadeclaims. 

Alliander werkt met een onafhankelijk fraudemeldpunt. Hier kunnen medewerkers vermeende incidenten van corruptie of omkoping melden op een onafhankelijke plek, los van het management. Bij een melding onder de Klokkenluidersregeling is de melder beschermd. De meldingen worden volgens het Onderzoeksprotocol onderzocht, afgehandeld en gerapporteerd. Het Onderzoeksprotocol is gebaseerd op de Europese en Nederlandse wet- en regelgeving. Op grond van het onderzoek kunnen disciplinaire maatregelen volgens CAO Netwerkbedrijven of Burgerlijk Wetboek worden genomen. Alliander rapporteert al naar gelang de ernst aan de RvC over vastgestelde incidenten en over eventuele veroordelingen en verbroken zakelijke relaties als gevolg hiervan.

Doelstellingen en prestaties in 2024

• 1Het aantal veroordelingen voor schending anti-corruptiewetgeving betreft het aantal veroordelingen dat is geregistreerd door de afdeling juridische zaken.
• 2Het aantal boetes voor schending anti-corruptiewetgeving dat is geregistreerd door de afdeling juridische zaken.

In onderstaande tabel wordt de deelname aan e-learning integriteit weergegeven. In deze e-learning komen ook in beperkte vorm onderwerpen aan bod die gerelateerd zijn aan corruptie en omkoping.

• 1Voor het bepalen van het aantal risicovolle functies is aangesloten bij de indeling van de risicovolle functies t.b.v. het screeningsbeleid. 
• 2Dit betreft de functies (directeuren en managers) die hiërarchisch direct onder de RvB ressorteren. 
• 3De e-learning is niet aan de RvC-leden aangeboden. 
• 4De e-learning is niet aangeboden aan de medewerkers van TReNT (circa 20 medewerkers) en Alliander AG (circa 70 medewerkers).